Europese kolonisatie

Er wordt getwijfeld aan de juistheid van een of meer onderdelen van dit artikel. Raadpleeg de bijbehorende overlegpagina voor meer informatie en pas na controle desgewenst het artikel aan. Opgegeven reden: Lang artikel over belangrijk onderwerp waarvan niets verifieerbaar is - er is geen enkele bronvermelding. Lezers wordt geadviseerd over dit onderwerp informatie bij een betrouwbare encyclopedie of website te zoeken - of om uit te wijken naar de Engelstalige versie, waar wel bronnen zijn vermeld. Dit sjabloon is geplaatst op 27 november 2023.

Europese kolonisatie is de historische kolonisatie van andere werelddelen door (met name West-)Europese landen. Vanaf de 15e eeuw vestigden West-Europese handelaars handelsposten en factorijen op verre overzeese kusten en verdedigen die zo nodig met wapens. Deze handelsposten groeiden soms uit tot forten en soms ook tot een permanente nederzetting van Europeanen. Daarmee werden de handelsposten ook kolonies genoemd. Soms werden vanuit deze kustkolonies gebieden meer landinwaarts veroverd en onder Europees bestuur gebracht. De Spanjaarden en Portugezen begonnen daarmee in de 16e eeuw in Amerika. Ook deze veroverde gebieden werden kolonies genoemd, al is dat eigenlijk een onjuiste benaming. Juister zou zijn: geannexeerd of veroverd gebied. Vestiging van Europeanen in die gebieden was in het begin immers bijzaak: er gingen wel enkele Europeanen wonen, meestal voor beperkte tijd, maar vooral om het gebied te ‘besturen’, onder de duim te houden. Doel van deze ‘kolonies’ was vooral exploitatie van het gebied voor de levering van producten, grondstoffen en delfstoffen, en vermoedelijk ook prestige.

Toen in Europa het besef groeide dat het beleid ten aanzien van dit laatste type ‘kolonies’ vooral het Europese belang vooropstelt en daarmee de belangen van de inheemse bevolking vaak schaadt, ontstond de term kolonialisme, ook wel gedefinieerd als ‘denk- en handelwijze van de koloniale mogendheid waarbij het belang van het moederland overheerst’.